Wytwórnia Motorów Jezdnych z Bydgoszczy Emila Stadie
Wirtualne Muzeum Bydgoskiego przemysłu rowerowego i motocyklowego
To takie miejsce gdzie wstawimy jakiekolwiek materiały dotyczące fabryk motocykli i rowerów z Bydgoszczy czyli stare zdjęcia ,foldery lub materiały reklamowe. Witam prowadzę tę stronę i zarazem zbieram wszystko co jest związane z Bydgoskim przemysłem rowerowym i z fabrykami Tornedo ,Rekord ,ZZR ,Romet .Dlatego poszukuje wszelkich reklam , broszur , wycinków z gazet , zdjęć , rowerów , części do nich a także informacji na w/w temat (np.relacje byłych pracowników ).Za wszelaka pomoc jestem niezwykle wdzięczny mój nr. tel 607646001 lub mail dawid.1969@wp.pl .Pozdrawiam i życzę miłej lektury .
Fabryka Emila Stadie założona w 1898. Produkowała rocznie ok. 200 rowerów, 5-10 motocykli i nawet kilka samochodów. Wszystko robione było ręcznie. Zatrudniała 60-70 pracowników. Emil Stadie w 1920 r. prowadził fabrykę motocykli, a po ośmiu latach do hali produkcji motocykli dobudowano halę naprawy samochodów. Zajmowała się też holowaniem. Firma ta upadła wraz ze śmiercią swego założyciela w 1939 roku .Po jego śmierci w „Dzienniku Bydgoskim” pojawiła się notka mówiąca o tym ze mimo ze był niemieckiego pochodzenia, był lojalnym obywatelem Polski. Budynek i warsztaty stoją do dnia dzisiejszego.Pierwsza reklama to same początki a reklama z Katalogu Prowincjonalnej wystawy Krajowej w Poznaniu z 1895 roku .
Części
4.Fabryka wyrobów metalowo-masowych Wacław Millner Bydgoszcz ul. Mazowiecka29
Fabryka wyrobów Metalowo-Masowych -Wacław Millner-Polak prowadzący w Bydgoszczy przy ul.Gdańskiej 59 hurtownie metali i żelaza,zostaje w 1926 roku wspólnikiem a następnie właścicielem fabryki produkującej okucia meblowe przy ul. Nowej 17w dzielnicy Szwederowo . W 1927 roku produkcja zostaje przeniesiona do większych pomieszczeń na Gdańską 134 .Odtąd datuje się pomyślny rozwój .Zatrudnienie wzrasta do 100 osób. Z uwagi na zwiekszony popyt na okucia meblowe i rozwój firmy Millner kupuje na początku 1929 roku obiekt przemysłowo -handlowy przy ul.Mazowieckiej 29.Początek lat 30. to z kolei dobry czas dla Wacława Millnera. Jego Fabryka Wyrobów Metalowo-Masowych przy ul. Mazowieckiej także zaczyna produkować rowery.W 1931 roku Polski producent części rowerowych Wacław Millner z Bydgoszczy wprowadził do produkcji hamulec szczękowy wyzwalany za pomocą linki i dźwigni na kierownicy … hamulec był dedykowany do drewnianych obręczy ówcześnie stosowanych .. Ale nie tylko: Millner robi też pompki, piasty i pedały. Wszystkie ze słynnym znakiem fabrycznym WMB.A rozpoczęto od dzwonków dwutonowych wielkości 60 mm,Pierwsze dzwonki ze znakiem WMB montowała Zofia Żuchowska pod nadzorem brygadzisty Bronisława Skrzeszewskiego .Starannie wykonane nie ustępowały jakościowo importowanym .Zaczeły napływac pierwsze większe zamówienia i na inne części rowerowe.Millner zachecony powodzeniem dzwonków ,Zapalił sie do produkcji części rowerowych wycofując jednoczesnie okucia meblowe.Kolejnym asortymentem były pedały 2-blokowe,do których osie toczono z prętów fi 17mm.Pompki , do których rury dostarczał Marderwold wykonywano w dwóch wielkościach 300i 350 mm długości.Piasty przednie z 32 otworami przeznaczone były do rowerów damskich ,a z 36 otworami do męskich.Pierwsze hamulce nazwano dźwigniowymi , wykonane były w wersji normalnej i luksusowej . Części rowerowe ze znakiem WMB,starannie wykonywano i pakowano .Napływało więcej zamówień , co obok przyrostu produkcji powodowało równolegle wzrost zatrudnienia.Części rowerowe ze znakiem WMB znajdowały coraz więcej nabywców na terenie całego kraju i wolnego miasta Gdańsk.Częsci jego produkcji trafiały w Gdańsku między innymi do rowerów DAFAG.Zatrudnienie w tym czasie wzrosło do 600 osób.Potem przyszła wojna i potem nacjonalizacja która zakończyła tą piękną historie . Części
Reklamy Artykuły
Zakładowa gazeta ROMETU Trybuna Ludowa z 1980 roku
wycinek z 1939 roku Willa Wacława Millnera przy ul Markwarta 11 Bydgoszcz
5.Inni przedwojenni producenci rowerów i części rowerowych „J.D. B” Józef Dąbrowski, Bydgoszcz
Fabryka Części do Rowerów L. Madrewald, Bydgoszcz
Fabryka Części Rowerowych Piotr Nowacki, Bydgoszcz Fabryka Części do Rowerów „Galwa”, Bydgoszcz Fabryka Rowerów i Części Rowerowych „HA- BE”, Bydgoszcz „Remo” Fabryka Ram i Części Rowerowych Antoni Remlein, Bydgoszcz i inne jak np, Brzeziński BRDA